ADPU-nun Şamaxı filialının Riyaziyyat və kompüter elmləri kafedrasının müdiri, p.ü.f.d. Firidə Mustafayevanın filialın 30 illik yubileyinə həsr olunmuş məqaləsi işıq üzü görmüşdür.
Firidə xanımı təbrik edir, fəaliyyətində uğurlar arzu edirik.
ADPU Şamaxı filialı – 30 ilin uğuru
Əsası ulu öndərimiz Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş müstəqil Azərbaycan bu gün dünya birliyinə inteqrasiya istiqamətində çox ciddi addımlar atmış ən qabaqcıl ölkələrdən biri kimi tanınmış, iqtisadi inkişaf tempinə görə lider ölkələr sırasında dayanmışdır. Uğurla aparılan daxili və xarici siyasətin nəticəsidir ki, ölkəmizin nüfuzu bütün dünyada artmaqdadır. Bu gün Azərbaycan təhsili də dünya təhsilinə inteqrasiya edir. Müstəqil Azərbaycan Respublikasında təhsilin strateji hədəfləri sırasında insan kapitalının inkişafına şərait yaradan səriştəli təhsilverənlərə, ən yeni texnologiyalara əsaslanan infrasturuktura malik, keyfiyyət səviyyəsinə görə dünyada öncül mövqe tutan təhsil sisteminin, o cümlədən ali təhsilin formalaşdırılması ön planda durur. Ölkəmizdə elmi-pedaqoji fikrin, maarif və milli mədəniyyətin inkişafını öz çiyinlərində daşıyan ali təhsil müəssisələrindən biri – Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin 100 yaşı tamam olur. Keçən əsrin 20-ci illərinin sonlarından fəaliyyətə başlayıb öz işini uğurla davam etdirən, ölkəmizdə pedaqoji kadr hazırlığını həyata keçirən bu qocaman təhsil müəssisəsi ötən tarixi dövr ərzində böyük inkişaf yolu keçərək milli təhsilimizin inkişafında xüsusi yer tutmuş, 5 (beş) filialı və 1 (bir) kolleci ilə ölkəmizin ən nüfuzlu ali məktəblərindən birinə çevrilmişdir.
2021-ci ildə respublikamızın dilbər guşələrindən biri olan Şamaxı şəhərində yerləşən ilk ali təhsil müəssisəsinin, Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin (ADPU) Şamaxı filialının fəaliyyət göstərməsinin 30 ili tamam olur. Bu məqsədlə ADPU-nun rektoru, professor Cəfər Cəfərov tərəfindən “Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Şamaxı filialının 30 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında” 5 may 2021-ci il tarixdə 3/40 nömrəli əmr imzalanmışdır.
ADPU-nun Şamaxı filialı 1991-2000-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin, 2000-2015-ci illərdə Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun filialı kimi fəaliyyət göstərmişdir. 2015-ci ildən isə Azərbaycanda ali təhsilin, ümumi təhsilin, elmin və mədəniyytin inkişafında əvəzsiz xidmətləri olan Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin Şamaxı filialı olaraq fəaliyyətini davam etdirməkdədir.
ADPU-nun Şamaxı filialı olaraq məqsədimiz tələbələrimizə pedaqoji sahədə ən yaxşı təhsil və ən müasir bilikləri vermək, məzunlarımızın həm ölkə daxilində, həm də beynəlxalq səviyyədə olan karyera imkanlarından faydalanmaları üçün lazımi bilik və qabiliyyətlər əldə etmələrini təmin etmək və rəqabətə davamlı təhsil bazası yaratmaqdır.
ADPU-nun Şamaxı filialının vizionu ölkədə və regional səviyyədə tanınan, təhsil sahəsində güclü əlaqələr qurub, daha çox iş və karyera imkanları yaradan, yüksək təhsil standartına sahib olan filial olmaqdır.
2012-ci ilin may ayından filiala filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Yusifova Tünzalə Vəli qızı rəhbərlik edir. Elə həmin ildən filialın Tədris və elmi işlər üzrə direktor müavini vəzifəsində fəlsəfə doktoru Şasəddin Mikayılov, 2019-cu ildən yeni ştat cədvəli üzrə Tərbiyə işləri üzrə direktor müavini vəzifəsində baş müəllim Şəlalə Seyidova çalışır.
Filialda fəaliyyət göstərən strukturlar:
“Tələbə və tədrisin idarə olunması şöbəsipedaqoji fakültədə və kafedralarda tədris işlərini təşkil edir, tədris yüklərinə dair tapşırıqların müvafiq bölmələrə çatdırılmasını, kafedralar üzrə professor-müəllim heyətinin dərs yükünün bölünməsini, təsdiqini və yerinə yetirilməsini, tədrislə bağlı bütün statistik məlumatların hazırlanmasını və aidiyyati orqanlara göndərilməsini təşkil edir. Şöbənin nəzdində Pedaqoji təcrübə bölməsi və Karyera mərkəzi fəaliyyət göstərir.
Pedaqoji təcrübə zamanı yeni təlim metodlarından geniş istifadə olunur. Tələbələrin pedaqoji təcrübəyə hazırlığında elmi-nəzəri və metodik biliklərə dərindən yiyələnməsində, xüsusən tədrisin humanist və demokratik əsaslarla aparılmasına xüsusi diqqət yetirilir. Artıq son illər ali təhsil müəssisələrində fəal təlim metodlarına-interaktiv təlim üsullarına geniş yer verilir. Yeni pedaqoji-psixoloji ideyalar həyata keçirilir, pedaqoji təfəkkür yeniləşir.
Karyera mərkəzinin yaradılmasında başlıca məqsəd tələbələrin filialda hərtərəfli təhsil alması, intelektual və mədəni inkişafı, peşəkar hazırlıq səviyyəsinin yüksəldilməsi ilə yanaşı məşğulluq problemlərinin həll edilməsi üzrə kompleks təşkilatı, texniki, informasiya və maarifləndirmə tədbirlərinin həyata keçirilməsindən ibarətdir. Tələbələrə karyeralarının planlaşdırılmasına istiqamət vermək, onları İş Dünyasına hazırlamaq, Filial-İş Dünyası əlaqələrini formalaşdırmaq və inkişaf etdirmək, Şamaxı filialının çoxsaylı məzunları ilə əlaqə saxlamaq, elektron məlumat bazasını daim yeniləşdirmək, və məzunlarla görüşlərin təşkili mərkəzin əsas vəzifələrinə daxildir.
Filialın Pedaqoji fakültə dekanlığı 10 noyabr 1997-ci il tarixli Azərbaycan Respublikasının “Ali təhsil müəssisəsinin fakültəsi” və “Ali təhsil müəssisəsinin Fakültə Elmi Şurası” haqqında əsasnaməsinə və müvafiq normativ hüquqi sənədlərə əsasən fəaliyyət göstərir.
Fakultədə bakalavr təhsil pilləsi üzrə aşağıdakı ixtisaslarda kadr hazırlığı aparılır:
1.Azərbaycan dili və ədəbiyyatı müəllimliyi
2.İbtidai sinif müəllimliyi
3.Riyaziyyat və informatika müəllimliyi
4.Tarix və coğrafiya müəllimliyi
5.Məktəbəqədər təhsil
6.Təhsildə sosial-psixoloji xidmət
Bakalavr təhsil pilləsi üzrə filialda 584 tələbə təhsil alır.
Pedaqoji fakültənin tərkibində 3 (üç) kafedra fəaliyyət göstərir.
1.Riyaziyyat və kompüter elmləri kafedrası
2.Sosial və pedaqoji elmlər kafedrası
3.Dil-ədəbiyyat və onların texnologiyası kafedrası.
Gələcək yüksək ixtisaslı kadrların yetişdirilməsi üçün filialda 36 nəfərlik professor-müəllim heyəti çalışır. Onlardan 4 nəfər dosent, 6 nəfər fəlsəfə doktoru (həmçinin baş müəllim), 6 nəfər baş müəllim və 20 nəfər müəllimdir.
Həmçinin tədrisin keyfiyyətinin artırılması məqsədilə ölkənin digər nüfuzlu ali təhsil müəssisələrindən yüksək elmi potensiala malik 17 nəfər müəllim dəvət olunur ki, onlardan 1 nəfər professor, 6 nəfər dosent, 4 nəfər fəlsəfə doktoru və 6 nəfər müəllimdir.
Fiberoptik şəbəkə ilə internet xəttinə qoşulmuş,kompüterlərlə,elektron lövhələrlə təchiz olunmuş auditoriyalar, kitabxana və oxu zalları tələbələrin istifadəsinə verilmişdir.
Riyaziyyat və kompüter elmləri kafedrası filialın aparıcı kafedralarından biridir. Kafedrada təhsilin keyfiyyətini və müasirliyini bərpa etmək məqsədilə mütəmadi olaraq monitorinqlər keçirilir. Monitorinqin nəticələri araşdırılır və müzakirə olunaraq tədbirlər görülür. Kafedra müasir təhsil sisteminin tələblərinə uyğun yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin hazırlanması prosesində riyaziyyat və informatika elmlərinin müxtəlif sahələrini əhatə edən 57–dən çox fənnin tədrisini həyata keçirir.
Universitetin bütün elmi-tədris strukturları kimi Riyaziyyat və kompüter elmləri kafedrası da öz fəaliyyətini iki istiqamətdə – elmin inkişafı və tədris prosesinin təkmilləşdirilməsi yönümündə qurmuşdur. Mövcud olduğu illər ərzində kafedranın əməkdaşları tərəıfindən müvafiq sahələr üzrə çoxlu sayda elmi tədqiqatların aparılması və onların nəticələrinin tədris prosesində istifadə olunmasına səy göstərilməsi onu göstərir ki, kafedra qarşısına qoyduğu məqsədlərə nail olmaq istiqamətində əzmkarlıqla çalışır. Kafedra əməkdaşları respublika və beynəlxalq konfranslarda fəal şəkildə iştirak edirlər. Son illərdə kafedra üzrə 100-dən çox məqalə və tezis, 3 monoqrafiya və 10-dan çox proqram çap olunmuşdur.
Riyaziyyat və kompüter elmləri kafedrasında vaxtaşırı tədbirlər keçirilir. 2021-ci ilin “Nizami İli” elan olunması ilə əlaqədar 19 mayda ADPU-nun Şamaxı filialı “Riyaziyyat və kompüter elmləri” kafedrası və AMEA-nın N.Tusi adına Şamaxı Astrofizika Rəsədxanası ilə birgə təşkil etdiyi “Nizami Gəncəvi əsərlərində kosmoloji modellər” adlı elmi praktik konfrans keçirilmişdir.
Sosial və pedaqoji elmlər kafedrasıdövlətin təhsil sahəsində siyasətini əsas götürərək yetişməkdə olan gənc nəslə biliklərin əsaslarını mükəmməl şəkildə öyrətməyi bacaran müəllimlərin yetişdirilməsi kimi mühüm vəzifələri yerinə yetirməyə çalışır. Kafedrada 80-dən çox fənnin tədrisi həyata keçirilir.Son 5 ildə kafedra əməkdaşları tərəfindən 10-dan artıq yaxın dərslik və dərs vəsaiti çap olunub.
Sosial və pedaqoji elmlər kafedrasının əsas missiyası – XXI əsrin qlobal innovasiya dəyişiklikləri və çağırışları şəraitində milli və beynəlxalq səviyyədə səmərəli pedaqoji fəaliyyəti həyata keçirə biləcək, peşəkar biliklərə, müasir bacarıqlara və zəruri səriştələrə malik olan yeni nəsil mütəxəssislərin yetişdirilməsidir.Tələbələrimizə pedaqoji sahədə müasir təhsil verməkləlazımi bilik və qabiliyyətlər əldə etmələrini təmin etmək və rəqabətə davamlı təhsil bazası yaratmaqdır. Tələbələrimizin hərtərəfli inkişafı, şəxsiyyət kimi təkmilləşmələri, ümumbəşəri dəyərləri mənimsəməklə yanaşı, Azərbaycan xalqının tarixi ənənələrinə söykənən, milli ruhda yetişmələridə bizim üçün əhəmiyyətlidir.Bu səbəbdən, fəaliyyətimizi qabaqcıl universitetlərinin təcrübəsindən, eləcə də müasir tədris metodlarından istifadə etməklə, çağdaş tələblərə cavab verən və eyni zamanda milli dəyərlərə sadiq mütəxəssislər hazırlamaq istiqamətində qurulmuşdur.
Kafedra profilinə uyğun olaraq il ərzində dövlət əhəmiyyətli günlərə həsr olunmuş tədbirlərin, elmi-praktik konfransların, dəyirmi masaların təşkilində yaxından iştirak edir.
Dil- ədəbiyyat və onların tədrisi texnologiyasıkafedrası ali təhsilin bakalavriat pilləsində “Dil-ədəbiyyat” istiqaməti üzrə əsas aparıcı ixtisas kafedrasıdır.Kafedra müasir təhsil sisteminin tələblərinə uyğun yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin hazırlanması prossesini ədəbiyyatşünaslıq və dilçiliyin müxtəlif sahələrini əhatə edən 40–dan çox fənnin tədrisini həyata keçirir.
Kafedranın tədris etdiyi fənlər yüksək ixtisaslı mütəxəssislər tərəfindən tədris olunur. Kafedra əməkdaşları tədris olunan fənlər üzrə keyfiyyət və səmərəliliyi artırmaq məqsədi ilə mütəmadi olaraq respublikanın tanınmış mütəxəssislərinin iştirakı ilə elmi seminarlar keçirir, tələbələrə təhsil müddətində qazanılmış biliklərin real həyatda istifadəsi yollarını öyrədir. Kafedra nəzəriyyə və praktika arasında vəhdət qurmağa çalışır, bunu öz fəaliyyətinin hədəfi hesab edir.
Filialın kitabxanası öz fondunu dövlət nəşriyyatı və digər hüquqi şəxslər tərəfindən çap olunan ədəbiyyatlar, dərslik və dərs vəsaiti, həmçinin ADPU-nun və filialın fəaliyyət istiqamətinə uyğun olan lazımi qəzet və jurnallarla zənginləşdirir. Hazırda kitabxananın fondu 31 mindən çox nüsxədən ibarətdir. Fonddakı kitabların 13 mindən çoxu dərslik və dərs vəsaitindən, 8 mindən çoxu bədii ədəbiyyatdan, 10 mindən çoxu siyası ədəbiyyatdan, qalanları isə digər nəşrlərdən ibarətdir.
Filialda fəaliyyət göstərən Kompüter mərkəzi elmi və tədris işlərinin kompüterləşdirilməsini, internet və şəbəkə texnologiyalarının qurulması zamanı yaranan problemlərin aradan qaldırılmasını, tədris prosesini asanlaşdıran lazımi proqramların yüklənməsini və düzgün istifadəsini təmin edir, müəllimlərin İKT sahəsində bacarıqlarının artıqıması məqsədilə təlimlər təşkil edir, dərslərin təşkilində texniki dəstək göstərir və video çəkilişləri təmin edir.
Filialın Həmkarlar İttifaqı Komitəsi öz fəaliyyətini Azərbaycan Respublikası Təhsil İşçiləri Azad Həmkarlar İttifaqının Nizamnaməsi, Əmək Məcəlləsi və direktorluqla bağlanmış kollektiv müqavilə əsasında təşkil edir.
Təşkilatın tərkibinə filialda fəaliyyət göstərən 100-ə yaxın professor-müəllim heyəti, laborant və texniki içşi daxildir. Komitə, əsasən ittifaq üzvlərinin sosial problemlərinin, hüquqlarının müdafiəsi ilə yaxından məşğul olur, onların müalicə və istirahətlərinin daha yaxşı təşkilinə kömək edir.
ADPU-nun Şamaxı filialının elmi-tədqiqat fəaliyyəti
ADPU-nun Şamaxı filialında professor –müəllim heyəti elmi tədqiqat işlərində xeyli uğurlu nəticələr əldə ediblər. Təkcə 2021-ci ildə filial əməkdaşları tədris üçün zəruri 3 dərs vəsaiti,1 monoqrafiya, 1 dərslik, 43 elmi və elmi-metodik məqalə, 1 metodik vəsait, 5 konfrans tezisi hazırlayaraq nəşr etdirmişlər. Filialda fəaliyyət göstərən Tələbə Təşkilatları gənclər siyasəti sahəsndə aparılan işlərin əsas hərəkətverici qüvvəsidir.
Qeyd edək ki, filial tələbələri nəinki filial daxilində, həmçinin rayon, respublika və beynəlxalq səviyyəli tədbirlərdə də fəal iştirak edirlər və qatıldıqları bütün tədbirlərdən diplom və digər mükafatlarla geri dönürlər.
ADPU-nun Şamaxı filialı təhsil sahəsində aparılan islahatlara qoşulmağı hədəf olaraq müəyyən etmişdir. 2019-cu ildən Regional İnkişaf İctimai Birliyinin “Müəllimlərin inklüziv təhsil sahəsində bacarıqlarının artırılması” layihəsi çərçivəsində İnklüziv Təhsil Mərkəzi fəaliyyətə başlamışdır. Mərkəzdə layihə çərçivəsində təlim və seminarlar keçirilmişdir. Hazırkı dövrədək mərkəzdə filialın bütün professor-müəllim heyəti, buraxılış ili tələbələri, Şamaxı rayon və kəndlərindən 50 nəfər məktəb direktoru maarifləndirici təlimlərdən, 225 nəfər ibtidai sinif müəllimi isə ixtisasartırma təlimlərindən və 100-dən artıq valideyn maarifləndirici seminarlardan keçmişdir.
2017-ci ildən başlayaraq UNICEF və Avropa İttifaqının maliyyə dəstəyi, Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin dəstəyi ilə Azərbaycan Respublikasının Təhsil İnstitutu (ARTİ) tərəfindən icra edilən “İcma əsaslı məktəbəqədər təhsil” layihəsinə də qoşulan filial bu sahədə də qarşıya qoyulan vəzifələri uğurla yerinə yetirir.
ADPU-nun Şamaxı filialının respublikanın bir sıra nüfuzlu ali məkrtəbləri ilə yanaşı Türkiyə, Makedoniya, İtaliya və Gürcüstan Respublikasının nüfuzlu ali məktəbləri ilə əməkdaşlıq əlaqəsinin nəticəsidir ki, filialda 17-18 may 2017-ci il tarixlərində “III Beynəlxalq Həmzə Nigari Türk Dünyası Mədəni İrsi Simpoziumu” keçirilib. Növbəti il Türkiyə Respublikasının Amasiya şəhərində həmin simpoziumun davamı olaraq keçirilən tədbirdə filialın əməkdaşları da iştirak ediblər. ADPU-nun təşkilatçılığı ilə Şamaxı filialında 2 iyun 2018-ci il tarixində respublika səviyyəli “Müəllim, məni yaradıcılığa ruhlandırır!” mövzusunda keçirilən “Pedaqoji oxu”da respublikanın 12 rayonundan ümumilikdə 200 nəfər qabaqcıl təhsil işçisi iştirak etmişdir.
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetivə onun Şamaxı filialının birgə təşkilatçılığı ilə“Türkdilli xalqların elmi-mədəni əlaqələri müasir mərhələdə:tarixi ənənə və perspektivlər”Respublika elmi konfransı29-30 oktyabr 2021-ci il tarixlərində ADPU-nun Şamaxı filialında keçirildi. Pandemiya şəraiti nəzərə alınaraq konfransda məqalə ilə çıxış edən və eləcə də dəvət olunmuş qonaqlar onlayn, filial əməkdaşları isə oflayn formatda konfransda iştirak edirdilər.Filialda keçirilən bütün tədbirlərdə olduğu kimi filialın tələbələri öz töhfələri ilə konfransa rəng qatdılar.
Qeyd edək ki, filialda keçirilən bütün elmi və mədəni-kütləvi tədbirlərin məqsədi ölkəmizdə gənc nəslin vətənpərvər, müasir dünyagörüşlü bir şəxsiyyət yetişdirilməsinə xidmət edir. Bunun nəticəsidir ki, filialın məzunları 44 günlük Vətən müharibəsində könüllü olaraq iştirak etmişdir. Məzunlardan Orxan Nəbiyev və Elgün Quliyev torpaqlarımızın azadlığı uğrunda döyüşlərdə qəhrəmancasına şəhid olmuşlar.
Ali Baş Komandanımız cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə işğal altında qalan torpaqlarımızın azad edilməsi və ölkəmizin ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi ilə başa çatan Vətən müharibəsi ADPU-nun Şamaxı filiialının kollektivi tərəfindən böyük qürur hissi ilə dəstəkləndi.
44 günlük Vətən Müharibəsi zamanı ön cəbhəyə göstərdiyi xüsusi dəsətəyə görə ADPU-nun Şamaxı filialının direktoru, dos.Tünzalə Vəli qızı Yusifova Azərbaycan Vətən Müharibəsi Veteranları İctimai Birliyi və Azərbaycan Respublikası Səfərbərlik və Hərbi Xidmətə Çağırış üzrə Dövlət Xidməti tərəfindən Fəxri Fərmanlarla təltif olunmuşdur.
Filialımız milli düşüncəli, azərbaycançılıq məfkurəsinə sədaqətli gənclərin tərbiyəsində ən qabaqcıl metod və vasitələrdən istidadə etməklə, yüksək təhsilli pedaqoji kadrların hazırlanması kimi strateji məqsədi əsas götürüb. Bu gün ölkənin dörd bir yanında fəaliyyət göstərən məzunlarımız arasında tanınmış elm adamları, ali və orta ixtisas müəssisələrində müəllim və bölmə rəhbərləri, məktəbəqədər təhsil və ümumtəhsil müəssisələrinin direktorları və müavinlər, bundan başqa müxtəlif dövlət və özəl qurumlarda çalışanlar vardır. Məzunlarla mütəmadi təşkil olunan görüşlərdən də məlum olur ki, Şamaxı filialının fəaliyyəti onun məzunlarının gələcək fəaliyyəti üçün mayak rolunu oynayır.
Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti Şamaxı filialının professor-müəllim heyəti müasir təfəkkür tərzinə, yeni təlim-tərbiyə texnologiyalarına, yüksək peşə və ixtisas hazırlığına malik müəllim hazırlamaq işini özlərinin ən vacib vəzifələri hesab edirlər.
Bu gün kollektivimiz möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin Azərbaycan təhsilinə, təhsil işçilərinə diqqət və qayğısına cavab olaraq elmdə, təhsildə daha böyük uğurlar qazanmaq üçün gərgin elmi-pedaqoji axtarışlarını inamla davam etdirirlər.
Firidə Mustafayeva,
ADPU-nun Şamaxı filialının riyaziyyat və kompüter elmləri kafedrasının müdiri, pedaqogika üzrə fəlsəfə doktoru